Türkiye’de Yayıncılığın Hafızası Projesi

Sözlü Tarih Atölyesi

Sözlü tarih çalışmaları içinde bir ilk olan Türkiye’de Yayıncılığın Hafızası (TYH) projesinin amacı, Türkiye yayıncılık tarihinin bir dönemine kişisel hafıza ve anlatı üzerinden ışık tutmaktır. Bu proje, incelenecek tarihi periyod için bir tanıklık arşivi oluşturmasının yanı sıra mevcut yazılı kaynaklara yeni öyküler ve perspektifler katacaktır.

Yayıncılık dünyası, içinde kültürel, sosyal taşıyıcıları barındırmasının yanı sıra iktisadi bir döngü ve düşünsen bir evrendir. Türkiye’de yayıncılık, üzerinde düşünülen, farklı yönleriyle konuşulan bir alan olmasına rağmen yayın faaliyetlerinin düşünsel süreçlerine etkisi üzerine pek çalışma yoktur. TYH sözlü tarih çalışması, benzer hikaye, olay ve mekanların, farklı aidiyet, koşul ve izahlarla ortaya konabileceği; anlatıyla insan unsurunu daha da öne çıkararak aslında bu olayların bir sosyalleşme örüntüsü olarak da anlaşılabileceği iddiası taşımaktadır. TYH kapsamında yapılan görüşmeler incelenen dönemi anlama çabası ve onunla kurmaya çalıştığımız bağın rengini de değiştirmektedir. Anlatılar bildiklerimizi radikal şekilde değiştirmeyebilir aksine, dönem incelemesinde sahip olduğumuz ön kabulleri onaylayabilir, yeni bir bakış açısı kazandırabilir ya da her zaman söylenenin ardında söylenmeyen bir noktaya işaret edebilir.

Türkiye yayıncılığı ürettiği yayınlarla, oluşturduğu hafıza mekanlarıyla, kişisel algı ve deneyimlerle; bilinci, kişiliği ve anıları dönüştüren bir havzadır. İnan tanıklığı ile yayıncılık dünyasının analizini öneren bu proje gerek kişiler ve olaylar, gerek fikirler ve kavramlar gerekse de tarihi seyrin takibi açısından bu alanda çalışa araştırmacılar için önemli çıktılar sağlayacaktır. Alanında uzman isimlerin katılımı ile gerçekleşecek bu atölyenin birinci gününde sözlü tarih araştırmalarında yöntem, saha deneyiminin yanı sıra; hafızanın tarih araştırmalarındaki yeri, yazılı kaynaklara katkısı ve dönüştürücü gücü müzakere edilecektir. Atölyenin ikinci gününde ise Türkiye’de yayıncılığın tarihi konuşulduktan sonra Türkiye’nin en önemli yayıncılarının deneyimleri bizzat dinlenecektir.